Kiedy Philip. K.  Dick pisał swoją słynną książkę o łowcach zbuntowanych robotów może przez głowę mu nie przyszło, że czasy kiedy sztuczna inteligencja z science-fiction stanie się „science” są tuż za rogiem*. Co prawda dzisiaj sprytne roboty jeszcze nie biegają po ulicach, ale coraz częściej pojawiają się w naszym życiu prywatnym, społecznym, biznesowym. 

Nie jak Schwarzenegger

Oczywiście słowo „roboty” wcale nie musi oznaczać „metalowych” czy „silikono-podobnych” „ludzi” z odblaskującymi na czerwono oczami jak schwarzenegger-owski terminator. To często „jedynie” programy na przykład widoczne lub słyszalne dla nas w formie tzw. bootów. Używane są już w sprzedaży, w komunikacji z klientami, czy jak dowiedzieliśmy się jakiś czas temu, w czasie kampanii politycznych. 

Inteligentne programy, softwarowe roboty już szturmują nawet tak wydawałoby się niezrobotyzowane dziedziny jak finanse i rachunkowość. 

I tak, kilka dni temu Ryzykonomia wzięła udział w niezwykle ciekawym śniadaniu biznesowym, zorganizowanym przez Klub Dyrektorów Finansowych DIALOG poświęcony robotyzacji procesów biznesowych. Całe wydarzenie doskonale moderowała zaś szefowa klubu, dobra znajoma Ryzykonomii Pani Iwona D. Bartczak. 

Klik, klik, klik…

W spotkaniu wzięli udział całkowicie humanoidalni szefowie i szefowe działów finansowych dużych przedsiębiorstw różnych branż i przedstawiciele firm zajmujących się wdrażaniem robotów do obsługi kluczowych procesów księgowo – finansowych. Owe księgowe „roboty” jak nam wyjaśniono, to programy „klikające” różne dokumenty księgowe, a więc w zasadzie odwzorowujące to, co dzieje się w każdej, dużej, czy małej księgowości. Oczywiście to „klikanie” jest w firmie bardzo skomplikowane, bo trzeba klikać to co trzeba, zgodnie ze sztuką księgowości i finansów, regulacjami i potrzebami odnośnej organizacji. 

A, że roboty są potrzebne, wystarczy sobie wyobrazić firmę, która wystawia przykładowo 400 000 faktur miesięcznie, księguje wpływy, raportuje kto zapłacił, a kto nie, wysyła ponaglenia, upomnienia i potwierdzenia. Jest co „klikać”. Do tej pory czynili to zawsze ludzie, ale…

No właśnie, ludzie. Dyskusja o robotach w finansach, szczególnie przy dobrym śniadaniu jest zawsze pasjonująca, ale jak to na takich spotkaniach bywa Ryzykonomia podjęła temat ryzyka. Temat AI jest bowiem bardzo ryzykowny zarówno w swoim pozytywnym, jak i negatywnym wymiarze. Mówił o tym Stephen Hawking i mówią inni wielcy cyfrowego świata. Tak czy inaczej – i jest to nieuchronne – świat już nie będzie taki sam w procesach biznesowych, w tym w księgowości i finansach. Nie zawsze jednak odpowiedzi na pytanie o ryzyko są takie, jakich się spodziewamy, a czasami naprawdę zaskakujące.

I tak, jak wyjaśniali zebranym eksperci z firmy wdrażającej „roboty”, automatyzacja nie oznacza wcale konieczności zwalniania pracowników. Choć jak przyznali wdrożeniowcy, sami sądzili na początku, że tak będzie. 

Jak wyjaśniali, dzisiaj największym chyba problemem w firmach jest brak rąk do pracy, więc pracownicy są często pracą „zawaleni”. Dla ledwie zipiących od nadmiaru księgowych zatrudnienie robotów w żmudnych i największych procesach daje oddech, możliwość porządkowania i doskonalenia. 

Nadchodzą pasterze ! Robotów.

Poza tym, jak to już wiemy z historii nowe technologie zabijają zawody „stare”, ale na ich miejsce powstają zawody zupełnie „nowe”. Ot choćby taki pasterz robotów. Bo taką nazwę dla nowej „pozycji” w firmie wymyślili właściciele firmy „robotyzującej” procesy w księgowości. Taki pasterz (pasterka?) to wcale nie programista , ale osoba czuwająca nad robotem, poprawnością jego działania. Pasterz, również uczy robota, doskonali jego „umiejętności”. Bo w końcu, całe szczęście, roboty wiedzą tyle ile człowiek je nauczy. Póki co w każdym razie…

Kolejne ryzyko, to potencjalne błędy robotów, zwielokrotnione ich szybkością działania, ale…Błędy popełniają także ludzie ! Jeżeli (sic) program robota jest poprawnie napisany, udoskonalony, to nie pomyli on się w świątek, piątek, o jedzenie nie woła i na siusiu i papieroska nie wychodzi, marzenie cost cuttingu…

Ale oczywiście są i inne, gorsze wiadomości: choćby cyberataki. I znowu z drugiej strony, tradycyjne działy księgowe są dzisiaj też nagminnie cyber atakowane i to zdaje się całkiem skutecznie. A robot, to robot, dobrze zabezpieczony…

No więc mamy i roboty i ich pasterzy ante portas, czy nam się to podoba, czy nie. 

Na koniec uspokójmy nieco Czytelnika: artykułów do Ryzykonomi jeszcze nie potrafią napisać. Jeszcze. 

*Może jednak PKD przyszło…. (przyp. red)